ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ
Τι είναι ο καταρράκτης;
Ο καταρράκτης είναι η θόλωση του φακού του ματιού που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι διαυγής. Ο φακός βρίσκεται ακριβώς πίσω από την κόρη και αποτελεί έναν από τους δύο βασικούς μηχανισμούς εστίασης του ματιού (ο άλλος είναι ο κερατοειδής) . Η θόλωση αυτή του φακού εμποδίζει το φώς να περάσει μέσα στο μάτι μειώνοντας έτσι την όραση. Συνήθως και τα δύο μάτια επηρεάζονται αλλά όχι πάντα στον ίδιο βαθμό.
Τι προκαλεί τον καταρράκτη;
Όλοι αναπτύσσουν κάποια θόλωση του φακού με την ηλικία, οι περισσότεροι άνθρωποι άνω των 60 ετών έχουν κάποιου βαθμού καταρράκτη. Η ηλικία όμως δεν είναι η μοναδική αιτία για την εμφάνιση καταρράκτη.
Στο σχηματισμό καταρράκτη μπορούν να συμβάλλουν:
- Συστηματικές παθήσεις όπως ο διαβήτης
- Η χρόνια χρήση κορτικοστεροειδών φαρμάκων
- Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Παθήσεις του ματιού, όπως η ιρίτιδα
- Τραυματισμός του ματιού
- Κληρονομικές παθήσεις.
Ποια είναι τα συμπτώματα του καταρράκτη;
- Θολή, μειωμένη όραση
- Ανάγκη για περισσότερο φως στο διάβασμα
- Ξεθώριασμα των χρωμάτων
- Συχνές αλλαγές στη συνταγή γυαλιών
- Φωτοστέφανο γύρω από τα φώτα τη νύχτα
- Δυσκολία κατά την νυχτερινή οδήγηση
- Ευαισθησία στο έντονο φως λόγω αντανακλάσεων
Πως γίνεται η διάγνωση του καταρράκτη;
Οι εξετάσεις για τη διάγνωση του καταρράκτη είναι αρχικά η εξέταση οπτικής οξύτητας και στη συνέχεια η εξέταση με σχισμοειδή λυχνία. Ο οφθαλμίατρος θα χρησιμοποιήσει σταγόνες για να διαστείλει την κόρη του ματιού σας με σκοπό να εξετάσει το φακό για σημεία καταρράκτη και μετά το πίσω μέρος του ματιού σας (που ονομάζεται αμφιβληστροειδής) για να αποκλείσει άλλη παθολογία. Λόγω της χρήσης των σταγόνων η όρασή σας μπορεί να παραμείνει θολή για αρκετές ώρες δυσκολεύοντας το διάβασμα και την οδήγηση.
Μπορούμε να εμποδίσουμε την εξέλιξη του καταρράκτη;
Είναι πιθανό να μπορούμε να καθυστερήσουμε την εμφάνιση και την εξέλιξη του εάν:
- Δεν καπνίζουμε
- Προστατευόμαστε από την υπεριώδη ακτινοβολία με τη χρήση γυαλιών
- Ελέγχουμε ασθένειες που προκαλούν καταρράκτη όπως ο διαβήτης
- Απογεύγουμε την άσκοπη χρήση κορτιζονούχων κολλυρίων
- Επιλέγουμε μία υγιή δίαιτα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά
- Επισκεπτόμαστε περιοδικά τον οφθαλμίατρό μας μετά την ηλικία των 60 ετών για τη διάγνωση και θεραπεία άλλων οφθαλμικών παθήσεων που επιταχύνουν την εμφάνιση και εξέλιξη του καταρράκτη (π.χ το γλαύκωμα κλειστής γωνίας).
Πότε και πώς πρέπει να θεραπεύεται ο καταρράκτης;
Όταν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα του καταρράκτη, η όραση μπορεί να βελτιώνεται με τη χρήση καινούργιων γυαλιών. Αν ο ασθενής είναι ικανοποιημένος με την όραση που επιτυγχάνεται και ο καταρράκτης δεν είναι σημαντικός, δεν χρειάζεται θεραπεία σε αυτό το σημείο. Αν η όραση δεν είναι ικανοποιητική ή ο καταρράκτης είναι σημαντικός, η σωστή και μόνη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση του. Η παλιά άποψη ότι ο καταρράκτης πρέπει να ωριμάσει για να αφαιρεθεί δεν ισχύει στη σύγχρονη χειρουργική αντιμετώπισή του, τουναντίον αυτό εγκυμονεί περισσότερους διεγχειρητικούς κινδύνους.